Waarom beslissen moeilijk is en hoe je makkelijker de knoop leert doorhakken

Ga je in op het jobaanbod van die grote firma of blijf je bij het kleine bedrijf waarvan je de CEO persoonlijk kent? Welke bijkomende opleidingen volg je best om je carrièredoel te bereiken? En verhuis je naar de stad of blijf je liever op het platteland wonen? Hoe je het ook draait of keert, ons dagelijks leven wordt overspoeld door beslissingen die we moeten maken. Een aantal strategieën kunnen helpen dit beslissingsproces te vergemakkelijken.

Keuzestress: een alledaags fenomeen

Hoewel veel beslissingen snel gemaakt zijn, is dit zeker niet altijd het geval. Zo zijn sommige dilemma's vaak lange, nagelbijtende ervaringen. Daar komt nog eens bij dat we achteraf zelden zeker zijn of onze beslissing wel effectief de juiste was.

Dit sukkelen met het maken van een beslissing is iets dat we allen in bepaalde mate ervaren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat ieder van ons ook slechte beslissingen achter de rug heeft.

Het jammerlijke nieuws is dat er geen wondermiddel bestaat om een moeilijke beslissing in een makkelijke om te toveren. Zo zullen er steeds situaties zijn waarin je worstelt om de correcte keuze te maken. Hoop is echter niet veraf. Heel wat interessante factoren spelen namelijk een rol in de manier waarop we beslissen. Zo is het mogelijk een aantal strategieën te ontwikkelen om je beslissingsproces vlotter en minder stressvol te laten verlopen.

De valkuil van het vergelijken

Bij het maken van een keuze wegen we de verschillende eigenschappen van de keuzemogelijkheden af. Indien je deze makkelijk kan vergelijken, is de keuze eenvoudig gemaakt. Het is bijvoorbeeld niet zo moeilijk om functies te vergelijken op basis van loon. Zo zal je ongetwijfeld voor de functie kiezen die je 3000 euro per maand betaalt, en niet voor de gelijkaardige positie waar je 1000 euro minder verdient.

Problemen treden pas echt op de voorgrond wanneer je de keuzemogelijkheden hun karakteristieken moeilijk kan vergelijken. We maken het onszelf dan moeilijk door nodeloos naar het 'juiste' antwoord op zoek te gaan. Een objectief juiste keuze bestaat echter niet. Je hebt namelijk met verschillende niet-meetbare factoren te maken. Zo is het bijvoorbeeld al een stuk moeilijker om te kiezen tussen de familiale sfeer van de ene job en de autonome werkomgeving van de andere.

Kies keurig, niet kieskeurig

Het moeilijk kunnen vergelijken van uiteenlopende, abstracte opties is dus een fundamenteel probleem in het beslissingsproces. Een aantal strategieën kunnen echter helpen.

1. Reduceer niet alles tot een nummer

Allereerst moeten we stoppen 2 keuzemogelijkheden objectief met elkaar te proberen vergelijken. Daardoor bereiken we namelijk enkel verwarring. Probeer in de plaats elke optie apart te beschouwen en erken dat de ene niet inherent beter is dan de andere. Maak een kosten-batenanalyse zodat de optie met de beste balans voor jou naar voren komt.

2. Neem minder factoren in beschouwing

Uitgebreid onderzoek doen naar de voor- en nadelen van je opties is goed. Zo krijg je namelijk een accuraat beeld van waar je mee te maken hebt. Er komt echter een punt waarop de extra informatie het maken van een beslissing enkel complexer maakt. Probeer daarom het aantal factoren waarop je je beslissing baseert te beperken en meer op "the big picture" te focussen.

3. Word wie je bent

Probeer, in plaats van te denken wat je wil doen, de focus eens te leggen op wie je wil zijn. Stel je voor hoe je identiteit verandert door je beslissing. Ben je het type dat vooral de wereld vooruit wil helpen en werkt voor een informeel bedrijf? Of ben je het type mens dat geld belangrijk vindt en elke dag in kostuum naar het werk trekt? Belangrijk is dus in het achterhoofd te houden dat je beslissingen je identiteit vorm geven.

4. Kies je strijd

Sommige beslissingen, zoals de manier waarop je een potentiële klant aanpakt, zijn het waard bij stil te staan. Anderen, zoals wat voor tandpasta je koopt, zijn dit niet. Stop ermee jezelf met onnodige, energiezuigende dilemma's te overladen en maak voor jezelf uit wat echt belangrijk is.

5. Vraag raad bij anderen

Praat met collega's. Praat met familie. Praat met vrienden. Wanneer je zelf vast zit, is het goed de zaken vanuit een andere invalshoek te benaderen. Tevens zal je aan je gesprekken merken welke optie nu daadwerkelijk je voorkeur berust.

6. Volg je gevoel

Want clichés zijn er om bevestigd te worden. Als al het voorgaande faalt en je nog steeds niet kan bepalen wat de beste optie is, luister dan naar je gevoel. Geef jezelf 30 seconden om te beslissen, maak je keuze en ga verder.

Feilloos beslissingen maken is uiteraard voor niemand weggelegd. Bovenstaande tips kunnen echter wel helpen je besluitvaardigheid sneller én accurater te maken. Zo blijf je op koers om je carrièredoelstellingen te behalen.